Zasady transkrypcji

1. Zachowanie zapisu oryginału - odczytu dokonaj jak najwierniej, nie poprawiając błędów popełnionych przez pisarza.
    
2. Wiersze tekstu - odczyt należy wpisać w podziale na wiersze (wyszarzone fragmenty należy pominąć). Jeżeli słowo jest podzielone pomiędzy dwa wiersze, należy je wpisać identycznie jak w oryginale, tzn. nie łącząc go.
    
3. Interpunkcja - wszelkie znaki przestankowe lub inne (np. przecinki, kropki, znaki przeniesienia, itp.) występujące w oryginale należy pominąć.
    
4. Pisownia wielkich liter - mechanizm uzna za poprawne wpisanie zarówno małej, jak i wielkiej litery.
    
5. Skrócenia - przyjęta przez nas w zasadach transkrypcji ogólna reguła mówi, że skrót zastosowany przez pisarza należy rozwinąć, podając pełne brzmienie słowa. W tym dokumencie spotkasz jednak skrót będący wyjątkiem od tej reguły, czyli taki, którego nie trzeba rozwijać. 
    
6. Zapis liter u i v - w tekstach łacińskich często stosowane są one wymiennie lub zapisywane wręcz w identyczny sposób. Dokonując odczytu, należy zastosować zapis zgodny z rzeczywistym, fonetycznym brzmieniem słowa.
    
7. Zapis litery Ÿ (y z kropkami) – w słowach pochodzących z języka łacińskiego należy ją zapisać jako ii (podwójne krótkie i), natomiast w słowach pochodzących z języka polskiego jako y. W tym dokumencie występują oba przykłady zapisu litery y z kropkami.
    
8. Zapis zestawienia liter qu - w odczycie oddajemy je zawsze jako qu.
    
9. Zapis litery w – litera ta rzadko pojawia się w tekstach łacińskich, w odczycie zawsze zapisujemy ją jako w.

 

 

Z pełnymi zasadami dokonywania transkrypcji możesz się zapoznać tutaj.

Pomocne wskazówki

1. W tym dokumencie pojawia się dużo skrótów, ich znajomość jest niezbędna do prawidłowego odczytania tekstu. Pamiętaj, że pod przyciskiem Użyte skróty masz do dyspozycji zestaw skrótów, które spotkasz. Po ogólne informacje na temat sposobów skracania wyrazów, sięgnij tutaj.
    
2. Niektóre litery pisarz zapisał w dwóch wersjach. Dotyczy to litery R oraz s.
    
3. W wypadku liter u i v zachowaj czujność - sposób ich zapisu jest bardzo podobny i może być mylący.
    
4. Zwróć szczególną uwagę na pojawiającą się w dokumencie dwukrotnie literę y z kropkami. W zależności od słowa, w którym występuje należy je zapisać: w pierwszym wypadku wg zasad transkrypcji przyjętych dla języka polskiego (tj. jako y), w drugim wg zasad przyjętych dla języka łacińskiego (tj. jako ii – podwójne krótkie i).
    
5. Również występujący w datacji dokumentu liczebnik zapisany cyfrą nie podlega odczytowi i należy go zapisać tak, jak w oryginale.
    
6. W wierszu 11 pieczęć zasłania nieco dwa słowa dokumentu, jednak ich odczytanie nie powinno być zbyt trudne – jest to nazwa miasta i typowe dla datacji określenie dnia.
    
7. Najtrudniejsze do odczytania mogą być wiersze 13 i 14, zapisane przez pisarza bardziej pospiesznym pismem niż zasadnicza treść dokumentu. W razie problemów zajrzyj pod przycisk Pokaż transkrypcję na ekranie poprzedzającym ekran z mechanizmem do samodzielnego odczytu.

 

 

Więcej wskazówek, pomagających odczytywać dawne teksty, znajdziesz tutaj.

Ćwiczenie 25

Wzornik liter

Ćwiczenie 25

Użyte skróty