Ćwiczenie 21

vertical

1.

1. Annus Domini 1521

2.

2. feliciter Auspicatur

3.

3. feria quarta post Epiphaniorum

4.

4. Domini decreverunt quod Voytek Kolanko adolescens concor

5.

5. diam facere debet cum Dorothea Janowa relacione mutilacionis

6.

6. digiti per eum facti ab hinc ad quindenam et tandem

7.

7. concordia cum eadem Dorethea facta pater prefati alberti

8.

8. eundem filium suum albertum statuere debet hic coram dominis

9.

9. Consulibus cum Sexaginta

Zasady transkrypcji

  1. Zachowanie zapisu oryginału - odczytu dokonaj jak najwierniej, nie poprawiając błędów popełnionych przez pisarza.
     
  2. Wiersze tekstu - odczyt należy wpisać w podziale na wiersze. Jeżeli słowo jest podzielone pomiędzy dwa wiersze, należy je wpisać identycznie jak w oryginale, tzn. nie łącząc go.
     
  3. Interpunkcja - wszelkie znaki przestankowe lub inne (np. przecinki, kropki, znaki przeniesienia, itp.) występujące w oryginale należy pominąć.
     
  4. Pisownia wielkich liter - mechanizm uzna za poprawne wpisanie zarówno małej, jak i wielkiej litery.
     
  5. Skrócenia - skrót zastosowany przez pisarza należy rozwinąć, podając pełne brzmienie słowa. Nie stosuj nawiasów kwadratowych dla zaznaczenia dodatkowych liter, uzupełniających skrót.
     
  6. Liczby i daty zapisane za pomocą cyfr - należy je zapisać tak, jak w oryginale, tj. za pomocą cyfr (rzymskich lub arabskich), również w zgodzie z oryginałem. Taka sytuacja stanowi wyjątek od reguły przyjętej dla skróceń, opisanej w poprzednim punkcie.
     
  7. Zapis liter u i v - w tekstach łacińskich często stosowane są one wymiennie lub zapisywane wręcz w identyczny sposób. Dokonując odczytu, należy zastosować zapis zgodny z rzeczywistym, fonetycznym brzmieniem słowa.
     
  8. Zapis litery Y - należy ją zapisać jako y. W tym wypadku złamana została zasada zapisu tej litery w tekstach w języku łacińskim, ze względu na to, że występuje ona w zapisanym po polsku imieniu (Voytek).

 

 

Z pełnymi zasadami dokonywania transkrypcji możesz się zapoznać tutaj.

Pomocne wskazówki

  1. W tym dokumencie pojawia się dużo skrótów, ich odczytanie ułatwi znajomość języka łacińskiego. Pamiętaj, że pod przyciskiem Użyte skróty znajdziesz zestaw skrótów, zastosowanych przez pisarza. Po ogólne informacje na temat sposobów skracania wyrazów, sięgnij tutaj.
     
  2. Litera s występuje w dwóch wersjach (długiej i krótkiej).
     
  3. W niektórych wypadkach swoim kształtem może zaskoczyć litera r, czasem postawiona przez pisarza niedbale.
     
  4. Bardzo łatwo pomylić litery u i v, ich zapis jest prawie identyczny.
     
  5. W dokumencie występuje data roczna zapisana za pomocą cyfr - w Zasadach transkrypcji znajdziesz przypomnienie nt. reguł zapisu jakie przyjęliśmy w takich sytuacjach.
     
  6. Pisarz zapisał imię głównego bohatera zapiski w dwóch wersjach językowych - polskiej (Voytek) i łacińskiej (Albertus).

 

Więcej wskazówek, pomagających odczytywać dawne teksty, znajdziesz tutaj.

Ćwiczenie 21

Wzornik liter

a
a
A
A
b
b
c
c
C
C
d
d
D
D
e
e
E
E
f
f
F
F
g
g
h
h
i
i
J
J
k
k
K
K
l
l
m
m
n
n
o
o
p
p
q
q
Q
Q
r
r
r
r
s
s
s
s
S
S
t
t
u
u
v
v
V
V
w
w
x
x
y
y
1
1
2
2
5
5

Ćwiczenie 21

Użyte skróty

alb[er]ti
alb[er]ti
alb[er]tum
alb[er]tum
cora[m]
cora[m]
cu[m]
cu[m]
d[ebe]t
d[ebe]t
decreveru[n]t
decreveru[n]t
Domi[ni]
Domi[ni]
Domi[ni]
Domi[ni]
domi[ni]s
domi[ni]s
eade[m]
eade[m]
Epipha[niorum]
Epipha[niorum]
eu[m]
eu[m]
eunde[m]
eunde[m]
face[re]
face[re]
f[a]cta
f[a]cta
filiu[m]
filiu[m]
mutilacio[n]is
mutilacio[n]is
Q[ua]rta
Q[ua]rta
quindena[m]
quindena[m]
q[uo]d
q[uo]d
r[elaci]one
r[elaci]one
sexag[inta] - 60
sexag[inta] - 60
suu[m]
suu[m]